Dijital Elektronik #Bölüm 8# İkili (Binary) Sayı Sisteminde Kesirli Sayılar


İkili (binary) sistemlerde kesirli sayıları gösterirken sabit noktalı ve kayan noktalı gösterim en çok tercih edilen gösterim şekilleridir.

Sabit Noktalı Gösterim

Bu gösterim şeklinde noktanın solundaki bitler tamsayı değerlerini ifade ederken, noktanın sağındaki bitler ise küsuratı ifade eder. Kesirli sayılar da işaretli ve işaretsiz sayılar olarak kullanılabilir. Sabit noktalı gösterimde işaret türü tümleyen gösterim ile gösterilir. Tümleyen gösterimi tam sayılarda olduğu gibidir. Eğer ikili (binary) sistemlerde işaretli ve işaretsiz sayılara bakmadıysanız buradan bakabilirsiniz.

Örnek: (1000.01)ikili tabanda verilen kesirli sayıyı onluk tabanda gösterelim?

(1000.01)= 2-2 + 23 = 8.25 olarak bulunur. (Bu örnekteki ikili tabanda verilen sayıyı işaretsiz sayı olarak kabul ediyoruz.)

Örnek: (1000.01)2 ikili tabanda verilen kesirli sayıyı onluk tabanda gösterelim?

(1000.01)= – (0111.11)= -(2-2 + 2-1 + 2+ 21 + 2)= -7.75 olarak bulunur. (Bu örnekteki ikili tabanda verilen sayıyı işaretli sayı olarak kabul ediyoruz ve ikiye tümleyen yöntemi ile çözüm yapıyoruz.)

Kayan Noktalı Gösterim

Kayan noktalı gösterimde (1000.01)2 ikilik tabandaki bir sayıyı (1.00001)* 23 şeklinde yazılarak gösterimi yapılır.

Kayan noktalı gösterimde sayıları  işaret, üst ve anlamlı kısımdan oluşan üç parça şeklinde ifade edilir.

IEEE 754 standardına göre 32-bitlik kayan noktalı bir sayı şekildeki gibi gösterilir.

IEEE 754 standardına göre 32-bit
Buradaki bir bitlik işaret biti “MSB” dir. (b31)